Yaratıcı Düşünme Becerilerimizi Nasıl Geliştirebiliriz?

Yaratıcı düşünme sadece sanat ve tasarım alanında değil, genel olarak hayatımızın her alanında uygulayabileceğimiz bir yetidir. Bu yeti bize yeni ve özgün fikirler üretebilmeyi, problem çözmede esnek olabilmeyi, farklı bağlantılar arasında ilişki kurabilmeyi ve sıradışı bakış açılarına sahip olabilmeyi kazandırır. 

Bu düşünce biçimi geleneksel düşünme kalıplarını kırarak, farklı bakış açılarına ve yeni perspektiflere açık olmayı gerektirir. İnsanların ön yargılardan, kısıtlamalardan ve basmakalıp düşünce modellerinden kaçınarak, yeni ve yenilikçi fikirlerin ortaya çıkmasını sağlar. Alışılmışın dışında perspektifler bizlere ilham kapılarını aralar. Bu kapıların aralanmasında bazı önemli adımlar vardır;

“Problem Belirleme, Araştırma ve Bilgi Toplama, Farklı Bakış Açıları Geliştirme, Bağlantılar Kurma, Risk Alma ve Deneme, Eleştirel Düşünme”

Öncelikle ele alınacak sorunun veya düşüncenin özünü anlamak ve bununla ilgili net bir hedef belirlememiz gerekir. Evet hayatın her alanında olduğu gibi burada da bir hedef belirlememiz gerekiyor. Bu doğrultuda ilgili konular hakkında bilgi edinmek, farklı kaynaklardan ilham almak ve benzer durumları incelememiz gerekiyor. Yaptığımız bu incelemeler sonucunda üzerine düşüneceğimiz konuyu farklı açılardan ele alırken, sıradışı ve yaratıcı fikirlerin katkısını kendi akıl süzgecimizden geçirmeye başlıyoruz. Tam da bu çapraz incelemeler sonucunda farklı alanlardan bilgileri birleştirerek yeni ilişkiler ve bağlantılar kurmaya başlıyoruz. Kurduğumuz ilişkiler sayesinde elde ettiğimiz yeni fikirleri cesurca pratiğe dökmemiz gerekiyor. Kendi deneyimlerimizi eleştirel bir gözle değerlendirmek ve güvendiğimiz kişilerden geri bildirimler almak yaratıcı düşünme becerilerimizi zamanla geliştiriyor.

Tüm bu kapsamlı yaratıcı düşünme pratikleri gün sonunda bireylerin ve dolayısıyla toplumların yenilikçi ve ilham verici çözümler üretebilmesini sağlıyor. Bildiğimiz gibi inovasyon, sanat, tasarım, iş dünyası ve diğer pek çok alanda yaratıcı düşünme becerileri büyük bir önem taşıyor. Şanslıyız ki yaratıcı düşünme becerilerimizi geliştiren, üzerine çalışılabilir unsurlar bulunuyor.

Biraz irade, ortalama bir azim, bir tutam özgünlük 

Yaratıcı düşünme esnek düşünme becerisini gerektirir. Farklı perspektiflere açık olmak, sıradışı çözüm yollarını görebilmek ve geleneksel düşünme kalıplarından kaçınabilmek önemlidir. Bu noktada hayal gücünü kullanma ve farklı senaryoları zihinde canlandırma yeteneği devreye girer. Yapılacak imajinasyon çalışmaları yeni fikirlerin ve çözümlerin ortaya çıkmasına yardımcı olur.

Her yeni bir yeni adım kimi zaman beraberinde risk almayı gerektirir. Farklı ve yenilikçi fikirlerin deneme cesareti, yaratıcı düşünce sürecinin bir parçasıdır. Hatalardan korkmamak ve deneyerek öğrenmek yaratıcılığı teşvik eder.

Her bir yeni deneyimde farklı fikirleri ve kavramları bir araya getirerek yeni bağlantılar kurmaya çalışırız. Bunu bilinçli olarak yapmasak da zihnimiz arka planda bunun üzerine çalışır. Yaratıcı düşünme, farklı kaynaklardan esinlenme ve bilgi edinmeyle desteklenir. Yeni perspektifler elde etmek ve yenilikçi fikirlerin gelişimini desteklemek için araştırma yapmak önemlidir. Bu nedenle olabildiğince farklı alanlardan ilham almak, düşüncemizi genişletir ve pek çok yaratıcı çözümlerin keşfedilmesine olanak tanır. 

Edindiğimiz bütün bu düşünceler kimi zaman gözden kaçırdığımız bir konuk ile beraber gelir. Bu yolda düşüncelerimiz eleştirel düşünme ile birer kardeştir. Kendi fikirlerimizi eleştirebilme, doğru ve yanlışları değerlendirebilme yeteneği, yaratıcı düşünme sürecinde önemli bir rol oynar.

Kısa kısa ne yapabiliriz? 

Merak duygunuzu koruyun ve farklı konulara ilgi gösterin. Yaratıcı düşünme, yeni fikirlerin ve çözümlerin doğmasını sağlayan bir süreç olduğundan, sürekli olarak yeni şeyler öğrenmeye ve keşfetmeye odaklanmak önemlidir.

Hayal gücünüzü beslemek için zaman ayırın. Örneğin, düşünce deneyleri yapabilir, hikaye yazabilir, resim çizebilir veya herhangi bir sanatsal etkinliğe vakit ayırabilirsiniz. 

Yaşanılanları, durumları, sorunları veya konuları farklı kişilerin karakterlerine bürünerek yeniden yorumlayın. Onlar olsa ne yapardı, diye düşünün. 

Hatalarımız çok kıymetlidir. Bunlardan ders çıkararak ve yine başkalarının başarı ya da başarısızlık öykülerini araştırarak düşünce katmanlarını çeşitlendirebilirsiniz.

Her şeyin başı iç disiplini yakalamak. Düzenli bir çalışma alışkanlığı edinmek ve süreklilik becerilerinizi her geçen gün güçlendirir. Bu süreç de zaman ve sabır gerektirir. Kimi zaman zihninizin dinlenmeye ve boşalmaya ihtiyacı vardır. Rutinlerden uzaklaşarak, doğaya çıkarak veya meditasyon gibi zihni rahatlatıcı aktivitelerle yine bir disiplin çerçevesinde zaman geçirerek yaratıcılığınızı besleyebilirsiniz.

Ne derler bilirsiniz, en çok vakit geçirdiğimiz 5 insanın ortalamasıyızdır. Bu nedenle yaratıcı ve ilham verici bir çevre oluşturun. İnsanlarla fikir alışverişinde bulunun, yaratıcı projelerde yer alın veya yaratıcı topluluklara katılın. Etrafınızdaki ilham kaynaklarını ve destekleyici insanları bulmak, yaratıcı düşünme yeteneklerinizi destekleyebilir.

Yaratıcı düşünme becerileri, sürekli olarak çalışılması ve beslenmesi gereken bir yetenektir. Yaratıcılığınızı geliştirmek için düzenli olarak pratik yapmaya ve kendinizi yeni deneyimlere teşvik etmeyi ihmal etmeyin.

En temelde hangi çalışmaları yapabiliriz?

1. Her gün düşüncelerinizi, duygularınızı ve deneyimlerinizi bir günlükte yazarak ifade edebilirsiniz. Bu, içsel düşüncelerinizi keşfetmenize yardımcı olur.
2. Belirli bir konu veya kelimeyle başlayarak belirli bir süre boyunca kesintisiz olarak serbest yazabilirsiniz. Plan yapmadan, akış içinde düşüncelerinizi ifade etmek zihninizi serbest bırakır. 
3. Hiçbir sınırlama olmadan renkler ve desenler kullanarak çizim veya boyama yapabilirsiniz.
4. Zihinsel egzersiz yapmak ve problem çözme becerilerini geliştirmek için çeşitli bulmacalar çözebilirsiniz.
5. İlginç kompozisyonlar oluşturmak, farklı açılardan fotoğraf çekmek veya günlük yaşamda gördüğünüz detayları yakalamak için fotoğraf çekmeyi deneyebilirsiniz.
6. Mutfakta yeni tarifler deneyebilir veya mevcut tarifleri kişisel dokunuşlarla değiştirebilirsiniz. Yemek yaparken malzemeleri farklı şekillerde birleştirerek alışılmışın dışına çıkabilirsiniz.
7. Her ne kadar enstrüman çalmak bir disiplin gerektirse de bunun yanısıra kendi şarkılarınızı besteleyebilir, farklı ritimler ve melodiler deneyebilir veya mevcut şarkıları yorumlayabilirsiniz.
8. Bloklar, legolar, kağıt veya diğer malzemelerle şekiller, yapılar veya heykeller oluşturarak yapısal deneylere kalkışabilirsiniz.

Bu basit uygulamalar, yaratıcılığı geliştirmek ve günlük yaşamınıza daha fazla yaratıcı düşünce katabilmek için güzel bir başlangıç olabilir. Kendinizi ifade etmekten korkmayın ve yaratıcılığınızı özgürce keşfedin!